De ideale Italiaan bij sushi

Bij sushipaleis Lounge 8 in Eindhoven drinken we de ideale Italiaan. Buiten de wijnkaart om, Joost mag weten waarom (hij was erbij maar hij wist het niet), serveert de ober een fles Moma van wijnmaker Umberto Cesari. Verdomd, die wijn dronken Joost en ik ook toen we in Bologna aan de zondagse lunch zaten voor het voetballen. Toen ging die wijn uit de streek zelf prima samen met de tortellini, hier flirt 'ie even vanzelfsprekend met de Japanse hapjes. Het is een sprankelende witte wijn met bloemetjes en perzik in de neus. Sappig en fris met een vleugje peer in de smaak om de zoete invallen van de kok te pareren. Elegante wijn. Of zoals ze in Eindhoven zeggen: Eeh! legant!

Getraind voor de feestdagen - Pannonhalmi Infusio

Gisteren dronken we een uitstekende wijn van Pannonhalmi Apátsági, een van mijn favoriete Hongaarse wijnhuizen waar ze al meer dan duizend jaar wijn maken. In het licht van deze eeuwigheid namen we de kans dat gisteren de wereld zou vergaan op de koop toe. De afstammelingen van de Maya's hadden overigens al treffend vastgesteld dat deze  ondergang 'een westers waanidee' betrof. Enfin, Pannonhalmi Apátsági dus, bij mij geliefd vanwege hun fraaie Pinot Noir. Maar volgens de makers zelf is hun Infusio (2/3 Merlot en 1/3 Cabernet Franc) het beste dat ze te bieden hebben. 'Een prestigieuze wijn voor feestelijke momenten', zo prijzen ze hem aan. Al sinds de middeleeuwen kwam de Infusio op tafel in de abdij als de monniken wat te vieren hadden.

Wij vieren het vooruitzicht van vrije dagen rond kerst en oud & nieuw. Voordat de Infusio in mijn kelder belandde heeft 'ie rustig liggen rijpen in de kloosterkelder: eerst 14 maanden op eik en daarna in de fles. Van al dat rusten krijgt de wijn een body als een sportschoolfanaat. Ondanks z'n 14,5% is de Infusio niet plomp maar elegant, met een fijne geur van bramen en specerijen. De smaak is bijzonder rijk, een breed palet van pruimen tot paprika trekt voorbij waarin ik ook nog chocola, kersen en kruidnagel proef. Door de peper in z'n robuuste reet (excusez le mot) combineert de Infusio voorbeeldig met de pittige lamsstoofschotel die we eten. Laat die feestdagen maar komen, wij zijn er klaar voor!    

De Infusio en andere wijnen van Pannonhalmi Apátsági zijn in Nederland verkrijgbaar via Wijnuithongarije.nl

Carmenère na 20 andere wijnen

November en december zijn goede maanden voor de wijndrinker, proeverijen zijn aan de orde van de dag. Gisteren stonden er 87 open flessen op tafel bij de najaarsproeverij van Michel van Tuil. In de proeflijst raadde Michel aan  om selectief te proeven: 'wetenschappelijk is vastgesteld, dat na het proeven van 20 à 25 wijnen het beoordelingsvermogen terugloopt'. Een verstandig advies. Altijd leuk om vol verwachting de nummers te omcirkelen die ertoe doen, via mousserend naar wit en rood. Met een overdaad aan Frans en Italiaans, maar die zijn dan ook terecht het meest vertegenwoordigd. Om dan na een twintigtal wijnen te concluderen dat mijn favoriet de laatst geproefde wijn is, de enige geproefde Chileen aan tafel: de Grey Carmenère van Ventisquero. 

In de proefbeschrijving staat: 'deze wijn maakt indruk', en dat doet 'ie zeker. Een dijk van een aroma stijgt uit het proefglas op met cacao, bramen en iets rokerigs. Vol, warm en robuust is de smaak waarin ik zwarte bessen, chocola en specerijen proef. Met een afdronk om in te lijsten, waardoor ik toch nog maar eens bijschenk. 

Eenmaal thuis wil ik meer weten van deze wijn. De Grey wijnen van Ventisquero worden gemaakt van de beste handgeplukte druiven. In deze serie hebben ze ook Syrah, Cabernet Sauvignon, Merlot en Chardonnay. Allemaal klassieke Franse druivenrassen. Maar nu de Carmenère: dat blijkt een vergeten Frans druivenras uit de Bordeaux. In die streek is hij verdrongen door de Cabernet Sauvignon, Merlot en Cabernet Franc na een verwoestende ongedierteplaag. Franse emigranten die zich in de negentiende eeuw in Chili vestigden, brachten de wijnstokken mee. De Carmenère doet het bijzonder goed in Chili. Hij heeft er geen last van vocht of kou. Een beetje een mooi-weer-druif dus, voorgoed los gezongen van de Franse kalk, kiezel en klei. 

Mousserend met historisch besef

Het Zoomers Fashion Café in Den Bosch is nieuw. Kleermaker blijf bij je leest zou je zeggen, maar dan ben je bij Piet Zoomers aan het verkeerde adres. Een kek gestileerd grand café naast zijn kledingzaak is hem te gewoontjes, dus vroeg hij twee-sterren-chef Jacob Jan Boerma van restaurant De Leest uit Vaassen om de menukaart samen te stellen. Die ziet er reuze smakelijk uit met oogverblindend mooie kiekjes, maar wij blieven slechts een mousserend aperitief. Nu eens geen prosecco en voor champagne hebben we niets te vieren. Dus drinken we de Aimery Blanquette de Limoux. Een uitstekende keuze, al zeg ik het zelf.

De basis voor de Blanquette is de Mauzac, een lokale druif die bij de appellation Limoux hoort in de Franse Languedoc. Uit de flûte stijgt een boeket op van bloemetjes en peer. We nippen aan de verfijnde mousse met elegante bubbels.  In de fruitige smaak proef ik citrus maar ook abrikoos. 

Blanquette de Limoux is op dezelfde wijze gemaakt als champagne. Ze noemen zich 'le plus vieux brut du monde', omdat het procedé van de mousse in het kleine dorpje St. Hilaire onder Limoux is uitgevonden in 1531. In die tijd was de fermentatie van de wijn in de fles, die de bubbels veroorzaakt, een enorm probleem voor de wijnbouwers. Ze hadden de handen vol om het gistingsproces onder controle te krijgen. Gebottelde wijn was soms letterlijk een tijdbom in de kelder: de kooldioxide kon de fles laten ontploffen en voor je het wist ontstond een kettingreactie en was de hele wijnproductie naar de vaantjes.

Het verhaal gaat dat Dom Pérignon - de benedictijner monnik die bekend staat als de uitvinder van de Champagne - de Blanquette de Limoux dronk tijdens een bedevaartreis. De bourgondische monnik nam het recept vervolgens mee naar de Champagnestreek en verfijnde de bereidingswijze. De rest is geschiedenis. 

In Bib Gourmand-restaurant Artisan

Veel topkoks tellen nerveus de dagen af naar 26 november: dan maakt Michelin de sterren in zijn rode gids voor 2013 bekend. In relatieve stilte zijn begin deze maand al wel de Bib Gourmands gepubliceerd voor restaurants die 'een prima maaltijd serveren onder de € 35'. Zo'n Bib is eigenlijk een halve Michelinster. Wijnrestaurant Artisan krijgt deze eervolle vermelding al jaren en ook in 2013 houden ze hem als enige restaurant in Den Bosch.

Dat is best een prestatie, want je zou de Bossche koks de kost moeten geven die zelf zeggen een prima maaltijd te serveren onder de 35 euro. Artisan laat zich niet alleen voorstaan op de prima maaltijd, maar specifiek op de combinatie van eten en wijn. De chefkok en de gastvrouw/vinoloog - een echtpaar overigens - weten elkaar blind te vinden. Hier geldt dat een goedgekozen glas het gerecht vleugels kan geven en vice versa. Gisteravond schoven we aan in de serre voor een familiediner. Voor mij sprong in het proeverijmenu de grietfilet met knolselderij en witte wijnsaus eruit. De krokant op de huid gebakken vis ligt op een smeuïg bedje van knolselderijpuree met een zachte roomsaus eromheen. De aardse smaak van de knolselderij met het zachte, voorzichtig zoet van de romige wijnsaus en de zoute smaak van de witvis uit de Noordzee gaan prachtig samen met de ingevlogen exoot: een Chileense blend van Chardonnay en Semillion van Casa Silva Wines. De druiven rijpen niet ver van het Andesgebergte, in de Colchagua Valley, waar de hooggelegen wijngaarden overdag zon en 's nachts  koelte krijgen. Dat resulteert in een uitgebalanceerde wijn die een subtiel zoetje van perzik in smaak en geur koppelt aan prettig frisse zuren. 

Viña Casa Silva behoort tot één van de meest onderscheiden wijnhuizen in Chili. In 2000 werden ze gekozen tot beste Zuid-Amerikaanse producent. Je krijgt hier heel veel wijn voor je geld. Als Michelin een gids voor wijnen zou uitbrengen, zou deze wijn zeker een Bib Gourmand krijgen.

Voordelig wit op advies van de stersommelier

Tussen de groente, de koffie en het pleepapier legde ik de jaarlijkse wijnfolder van prijsvechtsuper Nettorama in mijn winkelwagentje. Ze hebben daar misschien niet de breedte aan mooie wijnen zoals Albert Heijn en Hema maar dat maakt het des te interessanter om er de pareltjes uit te vissen. De Dom Brunet bijvoorbeeld; een knetterend fruitige, sensueel sappige Franse Pinot Noir die al tijden stevig in mijn Budget Top 3 staat. 

Om de onzekere drinker een handje te helpen in het assortiment hebben ze een autoriteit gestrikt voor de wijnfolder. En zo maken we kennis met Freek Broeders, sommelier bij Sense, het enige sterrestaurant van Den Bosch sinds Chalet Royal er de brui aan gaf. Geinig idee om een man die op de zaak voor een Pomerol en een supertoscaan (een San Guido!) respectievelijk 2 en 2,5 snip vraagt, om die een lans te laten breken voor budgetwijn. Laten we wel zijn: de top kan niet zonder de basis, zoals Jonnie Boer ook nog gewoon geniet van een frikandel van de Febo.

Benieuwd waar Freek mee komt. Hij is (of heeft zichzelf) ingedeeld bij de visafdeling, dus zijn tips zijn wit gekleurd. De sommelier blijkt een fan van de Sauvignon Blanc, de basisdruif in drie van de vijf door hem gekozen wijnen: de Chileense Indomita, de Franse Sensas en Bergschaduw uit Zuid-Afrika. Verder prijst hij een Verdicchio en een Bourgogne, die ik allebei ook hoog heb zitten.

Die Sensas had ik nog niet eerder geproefd dus daar ben ik eens even voor gaan zitten. "Lekker in combinatie met bijvoorbeeld tilapiasandwich met citroenkrieltjes" volgens Freek. Dat zal best. Het is maar een voorbeeld natuurlijk, dus wij passen dat bij het avondmaal soepeltjes aan in zeewolf met gnocchi in citroenboter met salie. De wijn is een gouden tip, petje af voor Freek. Ik was nooit zo'n Sauvignon Blanc-fan maar dit is een hele fijne wijn. Een mooie frisse neus met iets grassigs en een verfijnde smaak waarin kruisbessen en limoen naar voren komen. De Sensas heeft een aangenaam strakke en schone afdronk, zonder zuren die al te prominent in de wangen bijten. Het is maar weer eens bewezen: onder de vijf euri kun je verdomd goede wijnen drinken. Een geruststellende gedachte in deze tijden van triple dips en pessimistische koopkrachtpraatjes. 

Een grote R

Ik moet uitkijken dat ik omtrent de Franse wijnen niet alleen maar schrijf over de grote B's: de Bordeaux en Bourgogne. De ware francofiel zweert juist bij de obscuurdere domeinen die nog niet door het Aziatische grootkapitaal zijn ontdekt. Volgens wijnkoperij Henri Bloem is er voor betaalbare kwaliteitswijnen maar één gebied dat er toe doet in Frankrijk: de Rhône. In het Rhônedal tussen Vienne en Avignon maken ze al meer dan tweeduizend jaar wijn. Kelten, Grieken en Romeinen legden de basis voor een  uitgestrekt wijngebied met tal van terroirs en microklimaten: de Côtes du Rhône.

Begin dit jaar had Henri Bloem een speciale voorverkoop van Rhônewijnen uit 2009, een 'extreem mooi wijnjaar' volgens Bloem. 'Er is sprake van een enorme rijpheid; de wijnen bezitten een geweldige mix van kracht, wulpsheid, kruidigheid, sap en een enorme concentratie.' We geloven Bloem blind en drinken uit zijn assortiment de Cuvée La Rocaille 2009 van Domaine de Coste Chaude. De wijnmaker beperkt zich tot slechts twee cépages: Grenache (80%) en Syrah (20%), maar wat hij uit deze druiven weet te persen is bijzonder fraai. De 'Rocaille' is een comfort wine. Een ronde, warme rode wijn die smaken van chocolade en bramen vol in de mond laat hangen. De belofte van wulpsheid en concentratie uit de lofzang van Bloem wordt helemaal ingevuld. 

Het wijngoed ligt in de gemeente Visan op een panoramisch plekje met uitzicht op de besneeuwde top van de Mont Ventoux. Tijdens de Babylonische ballingschap, de periode van 1309 tot 1377 waarin de pausen Rome verruilden voor Avignon, werd Visan aan de Enclaves des Papes toegevoegd. Het verhaal hierbij is dat de zieke paus Johannes XXII tijdens een trip door de ommelanden in 1317 een wijn uit Visan dronk. Hij knapte er danig van op en was binnen korte tijd volledig hersteld. Ik geloof het direct. 

Bordeaux bij 't Bevertje

Donderdag wijdde De Volkskrant een uitgebreid artikel aan het rampjaar 2012 voor de Franse wijnbouw. Het zit niet mee dit jaar: vorst op de verkeerde momenten, het weer was dan te nat, dan weer te droog en allerlei ziektekiemen en bacteriën die daarvan profiteren. We leven mee met de Franse wijnboeren in dit annus horribilis. Dat doen we onder het genot van een witte  Bordeaux in eetcafé 't Bevertje in Dordrecht. 't Bevertje noemt zich Petit Restaurant en ook in de verrassende wijnkaart is het de Franse ton qui fait la musique. We bestellen de Mouton Cadet Blanc van Baron Philippe de Rothschild. Een fijne geur van perzik en citrusfruit stijgt op uit het glas. Die citrus proef je ook, maar naast frisheid heeft de wijn ook een volle ronde smaak. 

De Rothschildjes runnen een iconisch familiebedrijf dat verantwoordelijk is voor het wereldwijd ijzersterke merk Mouton Cadet. De weg naar de top ging niet zonder slag of stoot. Toen in 1855 de classificatie van Bordeauxwijnen werd opgesteld, belandde Château Mouton Rothschild bovenaan de lijst met 2de Crus. Dit was een klap in het adellijke gezicht van de familie. Na een jarenlange strijd werd Château Mouton Rothschild uiteindelijk pas in 1973 opgenomen in de lijst met Premier Crus. Tot slot een geruststellende gedachte voor de Rothschildjes en de rest van de Bordeaux: het was een rotjaar met verdomd weinig opbrengsten, maar de druiven die het gered hebben zitten vol bijzonder rijk en geconcentreerd sap. 

Chianti ondanks advies

Je hebt gladjakkers die je een hoofdpijnwijn kunnen aanpraten alsof je een Pétrus of Pommard gaat drinken. Bij het aanbevelen houd ik van kort en krachtig. Praatjes vullen geen glazen zogezegd. Toen ik in Italië woonde had ik een favoriete enoteca die wijn rechtstreeks uit het vat in de fles bottelde waar je bijstond. Als ik weer eens wat nieuws wilde proeven vroeg ik wat de eigenaar kon aanbevelen. 'Neem deze', sprak hij dan zonder omhaal, 'questo é buono'. En altijd had hij weer gelijk. 

Bij Restaurant Keuken & Deli in Utrecht zijn ze bedreven in het tegenovergestelde: niet omstandig aanprijzen maar onhandig afbreken. Uit de interessante wijnkaart kies ik de Primitivo 2009 van Cantine Due Palme. Deze Pugliese wijn is meermalen bekroond, Due Palme is een wijndomein van naam. Nog maar net terug uit Puglia is deze warme, volle wijn een voor de hand liggende keus op deze koude avond. Maar dat feest gaat niet door, zo komt de bedrijfsleider ons vertellen. Hij heeft een alternatief dat hij buitengemeen onhandig probeert te verkopen. 'Nee het mag geen echte Chianti Classico heten'; 'de wijn rijpt niet in eiken vaten maar in cementen bakken'; 'wel behoorlijk wat zuren maar hij is echt heel lekker hoor'. We bekijken de fles en zien dat het wel degelijk een echte Chianti is, met de hoogste DOCG-klassering nota bene, afkomstig uit het gebied tussen Florence en Siena.

De Foss'a Spina is duidelijk te kort gedaan, zo blijkt te meer na proeven. Niet de volheid van de Primitivo maar wel de ronde elegantie met rood fruit wat een goede Chianti zo lekker maakt. O ja, de uitspraak is trouwens 'kianti' beste bedrijfsleider, en zeg de volgende keer gewoon alleen dat die kundige Florentijnse wijnboer de wijn 'buono' vindt.

Deze Gallo Nero geeft aan dat de producent is aangesloten bij het consortium van wijnboeren in de Chianti Classico. Geen haan? Geen punt! Er zijn meerdere gerenommeerde producenten die niet bij dit consortium zijn aangesloten en toch uitstekende wijnen maken.

@Puglia: wereldwijn bij streekgerechten

Restaurant Terranima in Bari zweert bij streekproducten. De chef is een trotse uitdrager van de Slow Food-beweging. Op de kaart gaan streekgerechten hand in hand met topwijnen uit de regio. We gaan voor twee rode kopstukken: een Salice Salentino uit de buurt van Lecce en een Primitivo uit het gebied rond Bari. Beiden hebben een maximale score in de wijngids van de Gambero Rosso. We starten met de Salice Salentino Riserva 2007 van Leone di Castris; een indrukwekkend machtsvertoon van de Negroamaro-druif. De wijn is krachtig en vol zonder zwaar te zijn, een en al elegante fruitige souplesse. Hij geurt naar zwarte kersen en specerijen (nootmuskaat!). 

Dat gaat lekker samen met de orecchiette: vers gemaakte pasta in de vorm van kleine oortjes. We hebben ze in de oude binnenstad van Bari zien maken door oude vrouwtjes gebogen over een soort wasbord. In de nauwe steegjes achter de kathedraal en de basiliek keken we zo bij ze naar binnen in hun knusse keukentjes met de deuren wijd open.

Bij de Polvanera Primitivo uit 2008 staat het getal 16 op het etiket. Geen leeftijdsgrens maar het alcoholpercentage, zo blijkt. Ongelofelijk dat zo'n sterke en geconcentreerde wijn toch zo'n frisheid kan hebben. Dat komt zeker door de eigenwijze aanpak van de wijnmaker. Die gaat voor biologische productie en moet niets hebben van houten vaten. De wijn rijpt in grote stalen tanks en behoudt zo al z'n frisse fruitigheid zonder bijkomende vanille-aroma's. Dan krijg je dus een schone wijn die ook nog mineralige smaken kent met dank aan de rotsachtige bodem. Deze krachtpatser heeft geen spoor van alcoholdampen in de neus maar een zwoel boeket van bramen, pruimen en kruidnagel. Na de eerste slok ben ik direct verkocht. Ik weet het, vergelijken is koffiedik kijken en je moet niet alles uit de wijnranken willen ranken, maar: dit moet de beste rode wijn van Puglia zijn. 

@Puglia: Brut in Bari

Na een dag van veel wandelen langs historie en zee is het aangenaam zitten op de loungebank van wijnbar Blanc de Noir. Naast ons drinken twee Italiaanse zakenmannen stevig rokend een cocktail. Om onduidelijke redenen heeft de wijnbar geen wijnkaart. Na wat op en neer praten met de bediening  kiezen we een mooie mousserende wijn uit de streek: Le Fossette Brut van Alberto Longho. Deze 100% Falanghina heeft een subtiele mousse en een boeket van bloemetjes. In de smaak proef ik grapefruit en groene appel. Terwijl de heren naast ons er nog een opsteken maken wij ons klaar om richting restaurant te gaan.

@Puglia: Malvasia bij de pizza

Malvasia is zo'n druif die niet kapot te krijgen is. De oude Grieken persten er al wijn uit en vandaag de dag maken ze er in Italië aardige witte tafelwijnen van. Op een zonovergoten terras drinken we de Malvasia bij de pizza, een geweldige  pizza zoals ze die bij uitstek in Zuid-Italië kunnen bakken. De wijn gaat goed met eten; categorie beendroog en met fijne frisse zuren.

@Puglia: Falanghina

De eerste wijn op Pugliese bodem is wit en biologisch. De Falanghina is een lokale druivensoort, nooit van gehoord. Ik kies op het wijnhuis: Polvanera, bekend om zijn bekroonde rode wijn (hun Primitivo krijgt de maximale score in de Gambero Rosso wijngids). We eten verse vis op een steenworp afstand van de zee. Buiten op het terras met uitzicht op grote palmbomen en tegenover het fraai uitgelichte kasteel van de Noormannen. De Falanghina is strak, fris, zuiver en mineralig. Dit is een streek die bekend staat om z'n rood, maar deze witte wijn mag er zijn.

Op naar Puglia

Morgen vlieg ik van Maastricht naar Bari, hoofdstad van de Zuid-Italiaanse regio Puglia. Ik was nooit eerder in deze streek die bekend staat om zijn eindeloze stranden en zijn grote wijnproductie. Robuuste, volle wijnen komen er vandaan. Met een kwaliteit waar je (zeker gezien de schappelijke prijs) u tegen zegt. Het is dan ook terecht dat je tegenwoordig bij de betere wijnzaken naast de gerenommeerde supertoscanen en de naamsbekende noordelingen ook Pugliezen tegenkomt. Gevaarlijk lekker, ik schreef er eerder over.

Rioja 2.0

Akkoord, ze zijn er nog wel, de ouderwetse lompe van veel te dik hout zaagt men planken Riojawijnen. Maar moderne Rioja-toppers kunnen zich meten met de supertoscanen en de Franse meesters. Gisteren had ik het genoegen van zo'n moderne Rioja in mijn glas: de Rioja Crianza van Bodegas Baigorri uit Baskenland. Een pareltje, deze pure, boterzachte Tempranillo-wijn met een aroma van bramen en chocola. In z'n volle smaak zit kruidigheid die uitmondt in een lange, romige afdronk. Waar de oude Rioja 1.0 geregeld gebukt gaat onder een muur van vanille, biedt deze Baigorri een elegante houtnuance. De wijn is net zo strak als de flitsende architectuur van het nieuwe complex waar de Bodegas Baigorri bottelt, bewaart en presenteert. 

Te drinken maar ook te koop bij restaurant-wijnhandel Artisan. 

Zonder drinker's block

Zo is het ineens al weer twee weken geleden dat ik hier iets poste. Van een drinker's block is gelukkig geen sprake. De maag werkte even wat minder mee dus dronk ik vooral veel water en thee. Dat klinkt suf en dat was het ook. Maar gisterenavond was er een eerste voorzichtig glaasje rood. En nu begin ik zin te krijgen in witte wijn, om precies te zijn in Zuid-Afrikaanse witte wijn. Dat komt door het wervende stukje van Onno Kleyn in het Volkskrant Magazine van vandaag. Zo'n Kleyn en Hubrecht Duijker (die noemt zich tegenwoordig trouwens vinpressionist, hoe verzin je het!) en meer van die mannen, die kunnen ook nooit eens een off day hebben. Voor hun supermarktgidsen, wijnadviezen en drinkgetuigenissen zitten ze in een strak regime van systematisch doordrinken. En daar zit dan ook nog veel bocht bij. Het zal je werk maar wezen.

 

Puur hobbymatig is dan ook mijn advies voor dit weekend, een guur herfstig weekend met regen en wind. Tijd om een warme rijpe rode wijn te ontkurken. Neem nou de Roccamora van Henri Bloem - de leukste wijnzaak van Den Bosch met het beste advies - een 100% Negroamaro. Dat is de druif die samen met de Primitivo de scepter zwaait in de Pugliese wijngaarden. 'Zwart en bitter' is de letterlijke vertaling, maar dat is de wijn beslist niet. Robijnrood is 'ie, vol van smaak met een zachte ronde afdronk en een lekker fris zuurtje. Net zo lekker bij een Hollandse stamppot als bij een Italiaanse pasta.

Appellation Oirschot Controlé

Het kan zijn dat het je ontgaan is, maar vanaf maandag start in alle stilte de Nationale Wijnweek 2012. Dan pakken de Duitsers het toch grootser aan: die huren voor hun wijnfeest al jaren de ArenA af.

Dat het zo stil is rond die Nederlandse wijnweek is niet zo gek. Weliswaar drinken we met z'n allen steeds meer wijn, maar daar zit in de meeste huishoudens nooit een fles van eigen bodem bij. Toch zit de wijnproductie in ons land in de lift. Nederlandse wijnbouwers produceren uit ongeveer 180 commerciële wijngaarden jaarlijks meer dan een miljoen flessen. Een miljoen! En wie dat dan drinkt, dat mag Joost weten.

Voorafgaand aan de nationale wijnweek is er dit weekend de Open Dag Nederlandse Wijngaarden. Een uitgelezen  kans om een kijkje te nemen in een wijngaard dichtbij huis en wijn van eigen bodem te proeven. En kennis te maken met voor mij volstrekt onbekende druivenrassen als Regent en Rondo (beide blauw) en de witte Johanniter en Solaris. Bijvoorbeeld bij Wijnhoeve Koningbosch in Oirschot, die op zondag de wijngaard openstelt. Ik verheug me nu al op een echte Appellation Oirschot Controlé!
 

@Boedapest - In het Aquarium

Vorige week brachten we een lang weekend door in Boedapest. Spreek een willekeurige Hongaar aan (bij voorkeur een die Engels spreekt) en al snel zal het gesprek gaan over de financiële misère en de economische crisis, eventueel nog aangevuld met een bittere klacht over de politiek. Het zijn zware tijden voor de Hongaren, maar op zaterdagavond in het centrum van Pest is daar weinig van te merken. Opgewekt flaneren goedgeklede Hongaren langs drukbezochte cafés, podia en clubs. Ze zitten er ontspannen bij onder kleurige lampionnen op de terrasjes van de nieuwe uitgaanshotspot Akvárium. Begin dit jaar werd op dezelfde plek Gödör gesloten, tien jaar lang een begrip in Pest. Onder een nieuwe naam hebben ze een doorstart gemaakt. De plek was ooit bedacht om een schouwburg te huisvesten, maar die is er nooit gekomen. 'Wanbeleid!', riepen velen. Hoe het ook zij, wat bleef was een gödör, Hongaars voor gat.

's Avonds is het goed toeven buiten op de brede trappen die leiden naar een overdekte club met concertpodium. Omdat het na een lange bloedhete zomer nu in de avonden wel koeler wordt, gaan we naar binnen bij de Wine Bar. We drinken er de Pinot Gris van Figula, een Balatonwijn. In het gezelschap van een Hongaar die onderhoudend vertelt over een Franse wijnproeverij waar hij ooit aan deelnam. De begeesterde Franse sommelier had originele kwalificaties voor de wijnen die hij schonk. 'Als een Franse prostituée', duidde hij een wijn. Dat was een positief oordeel, voor alle duidelijkheid. Wat zou die beste man over deze Pinot Gris gezegd hebben? Met z'n ingetogen boeket en z'n elegante smaak is het zeker geen Franse vrouw van lichte zeden. Eerder een jonge Hongaarse schone zoals er die avond vele door de nacht paradeerden.

@Boedapest Wijnfestival - Beroemde Bourgogne en pseudo-Bordeaux

Na het aromatische trio wit zijn we klaar voor het stevigere werk: klassiek rood. Voor de aardigheid formeer ik mijn eigen duo: een pseudo-Bordeaux uit de Balatonstreek en een vermaarde Bourgogne. 

We beginnen met de lichtere wijn, de Philippe Pacalet Pommard 2009. Pommard is één van  meest legendarische appellaties van de Bourgogne. Het gebied ligt in de Côte d'Or, de goudkust waar je voor zowel wijn als gaard goud geld betaalt. Dus als je zo'n klinkende naam kunt proeven zonder een rib uit je lijf te verliezen (we hebben het dan ook over een glas met slechts een halve deciliter wijn), dan weet je het wel. Zeker als Pinot Noir-liefhebber. Want de Bourgogne, en dan specifiek de Côte d'Or, is heilige grond voor deze druif. De geur is een beetje rokerig, iets van hout en leer. De smaak is een explosie van fruit: kersen, bramen, bosvruchten en wat al niet meer. De tannines plakken nog een beetje in de wangen (filmend heet dat zo mooi), die zullen met de jaren nog zachter worden zodat de wijn alleen maar beter wordt. Respect. Hier wordt zelfs de meest drukke drinker even stil van. 

Nog namijmerend over wat een Bourgogne toch zo speciaal maakt, komt de Hongaarse bestelling door. Ik noem de Ikon Tulipán 2008 een pseudo-Bordeaux omdat het een klassieke Bordeaux-blend is van Merlot en Cabernet Sauvignon met Cabernet Franc. Ikon levert rode kwaliteitswijnen uit het gebied rond het Balatonmeer. Opmerkelijk, want die regio staat vooral bekend  om z'n witte wijnen. Eerder dronk ik van Ikon al de Cabernet Franc, met die van Takler nog altijd mijn favoriete Hongaarse Cab Franc. Deze ode aan de tulp (zou de wijnmaker iets met Holland hebben?) heeft maar liefst zestien maanden op eik gelegen om daarna door te rijpen in de fles, waar hij 14,5% aan alcohol scoort. 

Ideale wijn voor bij de bogrács

We ruiken een gepeperde neus en proeven een afdronk met scherpe randjes. Een volle, geconcentreerde smaak die me een beetje boers voorkomt. Dit is de ideale wijn voor bij de bogrács, de traditionele Hongaarse ketel boven open vuur waar pittige stoofpotten in worden bereid. En dan die Bourgogne toch maar bewaren voor bij de fazant of de hazepeper.

@Boedapest Wijnfestival - Aromatisch trio

De wijnwinkel Bortársaság - een stijlvol ingerichte zaak met jazzmuziek en onbetaalbare Franse flessen achter glas aan de Boeda-oever bij de Kettingbrug - heeft het slim aangepakt. In de lustig doordruppelende regen hebben zij doeken gespannen over een intiem hoekje met grote wijnvaten als statafels. 

Bovendien hebben ze een goede formule: je proeft drie verwante wijnen op één strippenkaart. Wij gaan voor het "Trio aromatisch wit". Twee Hongaren en een Spanjaard. We beginnen met de Skizo muskotály 2011. Wat een fijne geur van vlierbloesem, waarbij na de smaak van muskaatdruiven de afdronk verrassend fris en droog is. Zuivelig en licht kruidig ook. 

Over de Spaanse wijn zijn we daarna minder te spreken, we gaan snel door met Hongaars: de Györgykovács Tramini 2010 uit Somló. De Hongaarse Gewürztraminer, met een opvallend  subtiel boeket waarin we lychee en perzik vermoeden. De smaak is strakdroog en mineralig, een gevolg van de vulkanische bodem waar de wijngaarden in Somló wortelen. Een knap gemaakte wijn die mooi in balans is. Omdat we zo goed stonden en vanwege de ruime keus bleven we nog langer hangen bij Bortársaság. We gingen door met rood, waarover later meer.

@Boedapest Wijnfestival - Pinot Bleu van Malatinszky

Bij de kraam van Malatinszky uit de regio Villány komen we niet toevallig langs. We zijn getipt: de Kadarka, die moet je proeven. Maar deze druif blijkt niet opgenomen in het proefsegment. Dus kiezen we voor de Pinot Bleu: een blend van Pinot Noir met Kékfrankos. Al walsend stijgt een beetje een boslucht uit het glas op, iets vegetaals en ook de geur van leer. In de smaak bramen maar ook paprika, afgerond met fijne zuren. Een mooie eetwijn voor bij stoofschotels is deze Pinot Bleu.

Als ik de brochure over wijnmaker Csaba Malatinszky thuis bekijk, lees ik dat hij gek is op Cabernet Franc. Dus bij deze tip ik door: mensen, de Cabernet Franc van Malatinszky, die moet je proeven.

@Boedapest Wijnfestival - Esterházy

Het regent hier maar de wijn smaakt er niet minder om. Vorig jaar was het warm en bomvol mensen, nu is het door het natte weer aanmerkelijk rustiger. Zodat we op het gemak een praatje kunnen maken met de sympathieke man van Sauska. En wat dieper in kunnen gaan op de rijke geschiedenis van de adellijke familie Esterházy, present met wijn van zowel Oostenrijks als Hongaars grondgebied. Als in de tijden van de Habsburgse dubbelmonarchie.

 

Van Esterházy drinken we de twee uitersten: de jonge witte Hongaarse Kúria (uit Etyek) en de robuuste, eikgelagerde rode Oostenrijkse Tesoro. De eerste een droom van een aperitief, met in de neus bloemetjes en honingmeloen en een smaak van perzik met een fris groen appeltje in de afdronk. Pinot Gris gemengd met de hungaricum Királyleányka. De Tesoro ('schat' in het Italiaans) is een krachtpatser, de trots van het huis. 14,5 Procent, een kloeke blend van Merlot en Kékfrankos. Prachtige rijke smaak waarin we bramen en chocola proeven gevolgd door een mooie lange afdronk. Dat de Esterházy's in de wijde omtrek prachtige kastelen hebben nagelaten wisten we al, maar wijn maken kunnen ze ook; noblesse oblige.

Boedapest Wijnfestival

Vandaag begint het Boedapest Wijnfestival, morgen zijn we erbij. Vorig jaar was ik er voor het eerst, tot groot genoegen. Het was de directe aanleiding voor mij om met dit blog te beginnen. Hoe zou ik anders al die geproefde wijnen (met van die gekke  Hongaarse namen) moeten onthouden?

Het grootste wijnfestival van Hongarije strijkt elk jaar neer op een ongelooflijk mooie plek: bij het paleis op de burchtheuvel van Buda, waar je met je wijnglas in je hand uitkijkt over de Donau en Pest aan de overkant. En dan is er nog allerlei goedbedoeld entertainment ook: volksmuziek, volksdansen, dat werk. Niet direct my cup of tea maar even zo goed charmante couleur locale. In mijn beste Hongaars zal ik toosten met één van de mooiste woorden die ik ken:
'egészségedre!'