Jaloers

Je zult mij niet horen zeggen dat alles wat uit Italië komt geweldig is, maar het land grossiert wel in heel veel moois. De Vespa bijvoorbeeld, ik mag er graag naar kijken en nog liever op rijden. Tussen mijn 16^e en 18^e was ik de trotse eigenaar van een brandweerrode Vespa Si. Deze vloog helaas in de fik en in mijn studentenbestaan paste geen scooter. Jaren later heb ik nog wel eens een motorscooter gehuurd: lekker hangen in de bochten van het heuvelland rond het wijndorp Soave.

Dit gezegd hebbende zal het geen verbazing wekken dat ik behoorlijk jaloers ben op Gianfranco Cammarata. Hieronder de trailer van zijn tourtocht op de Vespa door heel Sicilië, meer dan 3000 km langs 56 wijnhuizen. 

Twee keer Bordeaux op tweede kerstdag

Met dank aan Marc en diens werkgever drinken we uit zijn kerstpakket de Château la Fleur Mangot 2008. Deze Saint-Émilion Grand Cru had nog wat jaartjes kunnen liggen maar is nu toch mooi op dronk. Een robuuste, evenwichtige wijn die het goed doet met de carpaccio van wild zwijn en helemaal op zijn plaats is bij de sterke wildsmaak van de houtduif. Saint-Émilion is het hart van de Bordeaux en het oudste wijngebied van de streek. Hier komen de meest volle wijnen van het Bordeaux gebied vandaan.  

Vlakbij Saint-Émilion vinden we de excentrieke wijnmaker Ilja Gort in zijn 13e eeuwse wijnkasteel. Van zijn Château la Tulipe de la Garde drinken we La Tulipe Blanc, een 100% Sauvignon Blanc. Al vaak gedronken maar hij blijft lekker, deze frisse en sappige wijn met stuivend citrus in de neus en groene appels in de smaak. Een perfecte pas de deux met de kabeljauw. 

Corbières met Kerst

Op eerste kerstdag is het de Corbières die de show steelt: een romige rode wijn met de kenmerkende fruitigheid en kruidigheid van grenache en syrah-druiven. Deze jongeling uit 2010 heeft voldoende body om de hertenstoof te bolwerken. Al eerder berichtte ik over een prachtige Corbières van de Rothschildjes: een streek om in de gaten te houden. Het moet een ruig, uitgestrekt en zonovergoten gebied zijn met geurige velden vol lavendel, tijm en rozemarijn. Geen wonder dus dat wild een natuurlijke bondgenoot is. 

Tijdens de feestdagen

De kerstdagen zijn letterlijk feestdagen voor de wijndrinker. Drie avonden (met kerstavond op 24 december erbij) pieken met topwijnen. Een voorlopige tussenstand.

Op kerstavond moet je er altijd even inkomen. Het gestreste boodschappen doen te midden van een opgefokte meute zit nog in de benen en dat ene ingewikkelde gerecht dat nog voorbereid moet worden zit in het hoofd. Ter ontspanning schenken we een Crémant de Bourgogne waarmee de feeststemming bruisend opborrelt.

Ook aan tafel schuimt onze Crémant vrolijk door bij de antipasti en het voorgerecht met coquilles. Bij de biefstuk van wild zwijn drinken we een Primitivo uit het diepe zuiden van Italië: Puglia, de hak van de laars. Hij heeft veel zon gehad en dat proef je: een hoog suikergehalte, krachtig en robuust, met een smaak van bramen en rozijnen. 
So far so good! 

De beste Italiaanse wijnen volgens de Gambero Rosso

De Gambero Rosso is de Michelingids van Italië. De beschrijvingen van eetgelegenheden (restaurants maar ook trattoria’s, osteria’s en pizzeria’s) zijn - heel Italiaans - wat bloemrijker en de keuzes wat grilliger dan die van de Franse bandenfirma. Ze brengen ook elk jaar een wijngids uit, het lijvige Vini d’Italia. Onlangs verscheen de 25e editie die oordeelt op basis van de kwaliteit van de wijn en continuïteit daarvan door de jaren heen. In ruim duizend pagina’s gaan er zo’n 20.000 wijnen doorheen. De beste wijnen krijgen geen sterren maar glazen. Drie glazen is het hoogst haalbare. 

In de nieuwste uitgave voor 2012 schitteren maar liefst 375 wijnen in die categorie. Je vindt ze hier, keurig ingedeeld per regio. 

Traditioneel buigt de balans in waardering ver over ten gunste van de noordelijke wijnen. Zuid-Italië komt er bekaaid vanaf. Daarom is het een mooie opsteker voor het Siciliaanse wijnhuis Tasca d'Almerita dat ze zijn uitgeroepen tot wijnmaker van het jaar. Ik dronk hun Lamùri (Siciliaans dialect voor amore, liefde) jaren terug in Palermo met veel genoegen. Hieronder een filmpje van deze sympathieke Sicilianen.

Morellino in de bonus

Bij Appie Heijn ontdekte ik zojuist een mooie meevaller in deze dure decemberdagen. Een Morellino di Scansano in de bonus voor 5 euro. Dat is veel wijn voor weinig geld. Ik durf 'em hier ongeproefd van harte aan te bevelen. Hij komt uit het zuiden van Toscane met het DOCG-keurmerk  (Denominazione di Origine Controllata e Garantita), de allerhoogste Italiaanse kwaliteitsnorm. Lekker bij, om maar eens wat te noemen, de pasta Bolognese.

Koning Alcohol

Koning Alcohol van Spinvis: sterke tekst, mooie muziek

Een souvenir uit Italië

En zo ben je weer terug in Nederland waar de regen met woeste windvlagen tegen de ramen slaat. Tijd voor een Italiaans tegenoffensief vanuit de warme huiskamer. Bij een simpele pasta met gerookte kip, spinazie à la crème en pijnboompitten drinken we een Cabernet Franc uit de Veneto. Ik ruik en proef zoethout. De smaak van rode kersen geeft een frisse afdronk met aangename zuren (niet te verwarren met onaangename zuren waar je mond van samentrekt alsof je citroensap drinkt).

Deze wijn dronken we afgelopen zomer in een trattoria in Noord-Italië, niet ver van Sanremo. We kwamen er terug omdat het eten zo goed was en de eigenaar wist welke wijn wij lekker vonden. Deze dus, onder andere. Hij was zo genereus om ons een fles mee te geven toen we er de laatste keer aten. Terwijl ik zijn gemeende gastrvijheid de eerste avond flink wantrouwde, omdat de dag ervoor een joviale restauranthouder in Turijn ons een poot had uitgedraaid. In de schaduw van de Dom notabene; daar is hij erna waarschijnlijk gelijk te biecht gegaan. 

De Dom van Turijn



Ode aan Normandië in Modena

Gisteren kreeg ik een mail uit Modena van de Osteria Francescana. We lunchten er vorige week vrijdag bijzonder uitgebreid. Op ons verzoek hebben ze het uitgeschreven 12 gangen-menu opgestuurd, keurig in het Engels. Voor de gastrofiel: bekijk 'em hier. Sommige gerechten doen meer aan een filmtitel of de naam van een kunstwerk denken dan aan eten. Wat te denken van Tribute to Normandy? Een ode aan Normandië vormgegeven in een oesterschelp. Behoedzaam halen de obers het dakje van de volmaakte schelp af. De inhoud is sensationeel: crème van oester met gepekeld lamsvlees, munt en granité van groene appel. Een ontmoeting aan de Normandische kust waar zilte weiden en zeewater elkaar raken. Maar vooral ook: geweldig lekker!

Hieronder een filmpje over de man achter al dat moois: Massimo Bottura, dit jaar uitgeroepen tot de beste chef ter wereld. Hij vindt zijn inspiratie in de kunst en muziek en durft klassieke gerechten compleet te hervormen.

@Bologna: zondagmiddaglunch...

Van de traditionele Italiaanse zondag hebben we alleen de kerkdienst 's ochtends overgeslagen. Maar voor de uitgebreide lunch en daarna voetbal kijken zijn we van de partij. Temidden van de zondags geklede Italiaanse families gebruiken we de lunch in trattoria Nonna Rosa. Een stevig bord verse pasta voor de neus en een fles wit uit de regio. Naast en achter ons hetzelfde recept. Traditie is een mooi fenomeen, zeker in combinatie met eten en drinken.

@Bologna: ...en daarna voetbal kijken

Tijd om rustig uit te buiken na de chocoladetaart hebben we niet. De wedstrijd Bologna-AC Milan begint bijna. Dus gaat het in looppas naar het stadion waar we enkele minuten na de aftrap kaartjes bemachtigen. In een vloek en een zucht staat het 1-1. De goal van Milan maakt Clarence Seedorf, die hartstochtelijk uitgefloten wordt door de Bolognezen. Net als rest van de tegenstanders trouwens, zeker nadat Ibrahimovic duikend een penalty versiert.

De 2-1 is van korte duur, Bologna slaat direct toe in een tegenaanval. Het blijft 2-2. Qua drank geen wapenfeiten; de verkoper van alcoholvrij bier laten we links liggen.

@Bologna: Lambrusco

De laatste avond in Bologna drinken we een mooie droge Lambrusco. Fraai gekoeld (in een Ferrari-koeler, niet van het automerk maar van de mousserende wijnmaker), zacht parelend, licht en frivool. De ideale wijn voor een zwoele zomeravond. Hier in het goed heet gestookte restaurant Console aan de Via Sant' Isaia doet 'ie het ook uitstekend bij de pizza margherita en antipasto misto. De eerste en laatste Lambrusco van de vakantie is met genoegen soldaat gemaakt.

@Bologna: paradijs voor de wijndrinker

Hongerig stappen we Ristorante Café Margherita binnen aan de Via Saragozza voor de lunch. Een broodje of een pizza was het idee, maar het wordt een menu met verse pasta en een hoofdgerecht. Omringd door een haag van flessen wijn bekijken we de wijnkaart. Daar worden we heel vrolijk van: zo'n dertig wijnen die je per glas kunt bestellen uit heel Italië. We beginnen met mousserend uit Bologna, dan belanden we in de Alto Adige (Müller Thurgau en Moscato) om via Sicilië (Zibibbo) uit te komen in de Veneto (Recioto, dessertwijn). Dit is de droom van de wijndrinker: veel proberen en proeven. Met een eigenaar die er lol in heeft om ons te verrassen met steeds andere schoten in de roos.

@Modena: de wijnkeuze

Of we de wijnkaart willen inzien? We krijgen een dik boekwerk in handen. Na met een serieuze kennersblik wat gebladerd te hebben vragen we de maître om advies. Hij komt met een wijn uit de streek, die wij instemmend nemen. Een Malvasia met een frisse neus waarin we zuivel ruiken, romig van smaak. Als de drankspiegel ook maar een centimeter daalt, snelt er meteen een gedienstige ober toe om bij te schenken.

@Modena: oog voor detail

Op dit niveau is alles huisgemaakt, dus ook de grissini.

@Modena: aan de eerste gang

Een granité van amandelen met koffie, bergamot en kappertjes.

@Modena: bij de beste chef van Italië

Drie Michelin-sterren en benoemd tot vierde beste restaurant van de wereld: Osteria Francescana in Modena. Jawel, er komt niet alleen goede azijn vandaan. We hebben gereserveerd voor de lunch. Na een gastronomische wervelwind van 12  gangen krijgen we van de meester zelf een flesje balsamico in de handen gedrukt. Een praatje, een foto, een klap op de schouders en we staan buiten. Licht in het hoofd van de wijn, met een licht protesterende maag en een ernstig lichtere portemonnee. Maar dat zijn nuchtere Hollandse gedachten die geen recht doen aan het rijke oeuvre van maestro Massimo Bottura dat we achter onze kiezen hebben.

Het uitgeschreven 12 gangen-menu 'Sensazioni' 

@Bologna: wijn bij de pasta Bolognese

Bologna staat niet alleen bekend om zijn pastasaus maar ook om de vers gemaakte pasta zelf.  De sfeervolle trattoria Fantoni heeft een reputatie. We trappen er af met een mousserende wijn afkomstig van de Colli Bolognesi, de heuvels aan de rand van de stad. Perzik in de neus en een fruitige afdronk, weer eens wat anders dan prosecco. Hongerig storten we ons vervolgens op de huisgemaakte tagliatelle met Bolognesesaus. Wat kan pasta toch lekker zijn, al dente met een rijke, geconcentreerde vleessaus. Hierbij een rode Toscaan: de Morellino di Scansano. Echt een mooie eetwijn, sappig en vol gaat  'ie glorieus samen  met de pasta. Ook bij de daarop volgende steak van de grill trouwens.

De eigenaar vindt dat er nog wel wat meer drank in mag. Bij het afrekenen krijgen we een grappa van het huis. 1-2-3 Hopsakee en door naar een bar voor het avondprogramma.

Dank u Sinterklaasje

Dat wordt lekker drinken met de kerst 

wat we van de Sint gekregen hebben: 

een Brunello di Montalcino! 

Uit 2004, dat maakt hem de éminence grise 

van mijn wijnkelder. 

Geflankeerd door drie jongere broeders uit 2005, 

die nog rustig aan het rijpen zijn.  

Volgens de Wine Spectator (92 uit 100 punten)

is deze wijn 'best after 2011' 

Kan ik zo lang wachten 

is de vraag.

Naar Bologna

Een mooi vooruitzicht: over een paar dagen ben ik weer in Bologna. Ik woonde er een jaar voor mijn studie eind jaren negentig. Geweldige stad, zeker voor studenten, cultuurliefhebbers en fijnproevers. Eén van de bijnamen van Bologna is la Grassa, ofwel ‘de vette’. 

De Bolognese keuken is namelijk de rijkste en vetste van heel Italië. Boter, room, vlees en kaas zijn veel en graag gebruikte ingrediënten. Geen stad van liflafjes dus; uitgebreid en stevig tafelen  is hier het devies.

Als wijngebied is Emilia-Romagna (de regio waarvan Bologna de hoofdstad is) niet echt een zwaargewicht. De weersinvloeden leveren frisse, lichte wijnen op. Lambrusco is een van de bekendste populaire (rode) wijnen uit deze streek. Een wijn die in Nederland imagotechnisch totaal om zeep is geholpen als goedkope hoofdpijnwijn. Er wordt ook veel rotzooi gemaakt: jaarlijks vinden miljoenen liters hun weg naar supermarkten buiten Italië. Er zijn wel degelijk lekkere Lambrusco-wijnen. In Bologna dronk ik ooit een frisse, sappige naar viooltjes ruikende Lambrusco met een subtiele mousse.

Een andere bekende druif uit de regio is de Sangiovese. Die levert de Sangiovese di Romagna op; een wijn die goed in de zuren zit, als je pech hebt een beetje te goed. Maar in Bologna smaakt de wijn sowieso beter. Het zal de couleur locale wezen. Non vedo l'ora, zoals ze in Italië zeggen: ik kan niet wachten.

Wijn met chocoladeplankje

Afgelopen weekend was ik weer van de partij op een proeverij van Hongaarse feestwijnen. Bij de rode wijn wachtte een verrassing. Ik had al eerder op een gastronomische proeverij de combinatie wijn-chocolade geprobeerd. Dat was een beetje blijven hangen in spielerei met een hoog ‘kijk ons eens gek doen-gehalte’. Maar hier stond ik plots oog in oog met de wellustige blokken van Brix.

Brix is speciaal ontwikkeld voor bij wijn: geen kaas- maar een chocoladeplankje. Ik moest beslist de Extra Dark met 70 procent cacao proberen in combinatie met een robuuste rode wijn. Het pronkstuk van de proeverij lonkte: de Kopár. Het vlaggenschip van wijnmaker Gere Attila en wat mij betreft van de hele Hongaarse wijnproductie. Kopár is in Hongarije en bij kenners een begrip. Ligt eerst 18 tot 20 maanden op z’n dooie gemak te rusten in eiken vaten. Om vervolgens kruidig, vol en met een vette body je glas te bestormen. Het is jammer dat zowel wijn als chocola in zulke kleine porties werden verstrekt, want dat dit naar meer smaakte is behalve een open deur vooral een understatement. 

Mijn advies voor de feestdagen: zorg dat je genoeg Brix in huis hebt en je kunt die robuuste rode wijn die je net bij het hert gedronken hebt gewoon blijven doordrinken, knagend aan de Extra Dark.